W konstrukcji samochodu można wymienić wiele części i mechanizmów, które są niezbędne do jego prawidłowego działania. Jednym z nich jest sprzęgło, którego głównym zadaniem jest rozłączania oraz sprzęganie wału korbowego silnika z wałem napędowym, co umożliwia przenoszenie momentu obrotowego i w efekcie poruszanie się samochodu. Współcześnie w samochodach stosowane są różne rodzaje sprzęgieł.
Sprzęgła cierne
Stosowane w motoryzacji sprzęgła dzielimy zasadniczo na trzy główne kategorie: cierne, elektromagnetyczne oraz hydrokinetyczne. Pierwsze z nich możemy podzielić na pomniejsze kategorie, m.in. sprzęgła mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne.
– Należą one do najpowszechniejsze stosowanych sprzęgieł – mówi przedstawiciel firmy Rozruch – Napęd jest w ich przypadku przekazywany dzięki siłom tarcia, przeciwstawiającym się poślizgowi napędzanych i napędzających elementów sprzęgła. Po wciśnięciu pedału przesuwna tarcza dociskowa zostaje odsunięta od napędzanej tarczy sprzęgłowej. Siła tarcia zanika, tarcze sprzęgła i reszta układu napędowego zaczynają pracować niezależnie od obrotu wału korbowego – właśnie w tym momencie kierowca może zmienić bieg. Po puszczeniu pedału sprzęgła tarcze wracają na swoje miejsce, w wyniku czego dochodzi do przekazania momentu obrotowego z silnika na wał napędowy.
Wśród zalet sprzęgieł ciernych wymienić należy przede wszystkim dużą wytrzymałość i odporność na ścieranie – mogą z powodzeniem pracować przy temperaturach wynoszących do nawet 400 stopni.
Sprzęgło elektromagnetyczne
Tego typy sprzęgła również możemy podzielić na pomniejsze kategorie, a więc sprzęgła z zaciskanymi tarczami oraz sprzęgła proszkowe. W obu przypadkach napęd jest przekazywany poprzez działanie pola magnetycznego na elektromagnesy. W pierwszy przypadku w kole zamachowym umieszczane jest uzwojenie magnesu do którego dopływa prąd elektryczny, co pozwala wytworzyć silne pole elektromagnetyczne – w wyniku jego oddziaływana dochodzi do przesuwania się tarczy dociskowego do tarczy sprzęgła. W momencie naciśnięcia pedału sprzęgła prąd zostaje odcięty, pole magnetyczne zanika co skutkuje odsunięcie się tarczy dociskowej. W przypadku sprzęgieł proszkowych – tarczowych lub bębnowych – wykorzystuje się pasty lub proszki ferretyczne, umieszczane między elementami napędzanymi i napędzającymi. Dzięki działaniu pola elektromagnetycznego dochodzi tężenia tych substancji, co z kolei umożliwia łączenie i rozłączanie elementów napędzających i napędzanych.
Sprzęgła hydrokinetyczne
Energia kinetyczna w sprzęgłach tego rodzaju wytwarzana jest w efekcie wirowania cieczy (np. oleju lub wody), powodowanego z kolei przez obrót wału korbowego oraz pracę pompy. W momencie obrotu wału korbowego na cząsteczki cieczy znajdujące się między łopatkami wirnika pompy działa siła odśrodkowa, która wymusza ich przemieszczanie się w zgodnie z torem nadanym przez ułożenia łopatek. Po opuszczaniu przestrzeni między łopatkami pompy, cząsteczki przedostają się do łopatek turbiny i wywierają na nią nacisk, wywołując w ten sposób jej obrót. W ten sposób energia kinetyczna przekształca się w energię mechaniczną, niezbędną do przenoszenia momentu obrotowego.
Tekst zewnętrzny, artykuł sponsorowany
