Akcyza a VAT przy imporcie auta – najważniejsze różnice i praktyczne wskazówki

Importując samochód z zagranicy, wielu kupujących zastanawia się, czy muszą płacić zarówno akcyzę, jak i podatek VAT. Te dwa świadczenia są niezależne i dotyczą różnych obszarów opodatkowania. W tym artykule tłumaczymy, czym różni się akcyza od VAT‑u, kto jest zobowiązany je płacić i jakie dokumenty należy przedłożyć przy rejestracji pojazdu. Przyjrzymy się także sytuacjom wyjątkowym, takim jak sprowadzanie auta w ramach przeprowadzki czy zakup pojazdu elektrycznego.

Czym jest akcyza?

Akcyza to podatek pośredni, który w Polsce obejmuje między innymi wyroby energetyczne, alkohol, wyroby tytoniowe oraz samochody osobowe. Podstawowym celem akcyzy na auta jest wyrównanie cen między rynkiem krajowym a zagranicznym oraz ograniczenie importu pojazdów o dużej pojemności silnika. Stawki akcyzy dla samochodów osobowych wynoszą 3,1 % (dla pojazdów do 2 l) oraz 18,6 % (dla pojazdów o większej pojemności). Podstawa opodatkowania obejmuje wartość pojazdu oraz koszty jego transportu do granicy Polski. Obowiązek zapłaty akcyzy powstaje w chwili złożenia deklaracji AKC‑U/S lub pierwszej czynności wskazującej na chęć rejestracji pojazdu.

Co to jest VAT?

VAT (podatek od towarów i usług) to podatek konsumpcyjny, który płaci się w każdym kraju UE przy sprzedaży towarów i usług. W Polsce standardowa stawka VAT wynosi 23 %. Przy imporcie samochodów z krajów spoza Unii, VAT jest naliczany od wartości celnej pojazdu (cena auta + cło). W przypadku sprowadzania aut z krajów UE VAT zasadniczo nie jest płacony ponownie, jeżeli pojazd jest używany i pochodzi od osoby prywatnej. Jednak przy zakupie auta u zagranicznego dealera VAT może być rozliczany w Polsce.

Przykłady sytuacji VAT‑owych

1. Zakup auta używanego od osoby prywatnej w UE – nie płacisz VAT‑u w Polsce, bo podatek został uregulowany w kraju zakupu.
2. Zakup auta od przedsiębiorcy w UE – kupujący musi rozliczyć VAT w Polsce w ramach tzw. nabycia wewnątrzwspólnotowego.
3. Import auta spoza UE (np. USA) – należy zapłacić VAT w wysokości 23 % wartości celnej pojazdu.

Kiedy płaci się tylko akcyzę, a kiedy oba podatki?

• Tylko akcyza: Sprowadzasz samochód używany z kraju UE od osoby prywatnej – płacisz akcyzę, ale nie płacisz VAT‑u, ponieważ ten podatek rozliczony został w kraju zakupu.
• Akcyza i VAT: Importujesz samochód z kraju trzeciego (poza UE) lub kupujesz auto od zagranicznej firmy (dealera) – płacisz zarówno akcyzę (3,1 % albo 18,6 %), jak i VAT (23 %).
• Tylko VAT: Kupujesz samochód w Polsce – akcyzy nie ma, ponieważ pojazd nie jest importowany. VAT jest ujęty w cenie zakupu od dealera.
• Żaden podatek: Samochody elektryczne z krajów UE, sprowadzone jako przeprowadzka (przy spełnieniu warunków), są zwolnione z obu podatków.

Jak obliczyć VAT i akcyzę – krok po kroku

Załóżmy, że importujesz samochód z USA w wartości 80 000 zł (po przeliczeniu kursu waluty). Koszty transportu wynoszą 5 000 zł, a cło to 10 %.

1. Wartość celna pojazdu = 80 000 zł + 5 000 zł + 10 % z 80 000 zł (cło 8 000 zł) = 93 000 zł.
2. VAT (23 %) = 93 000 zł × 23 % = 21 390 zł.
3. Akcyza – zakładamy, że pojazd ma silnik 3 l, więc stawka wynosi 18,6 % od 80 000 zł = 14 880 zł.

Łączne podatki do zapłaty (bez cła) to 36 270 zł. Dodatkowo trzeba uiścić opłatę recyklingową (czerwone tablice) i koszty rejestracji. W przypadku auta elektrycznego (stawka akcyzy 0 %) lub hybrydy (stawka obniżona) suma podatku będzie znacznie niższa.

Sytuacje wyjątkowe

• Przeprowadzka z zagranicy: Osoby przenoszące się na stałe do Polski mogą wwieźć swój pojazd bez cła, VAT‑u i akcyzy, pod warunkiem że były jego właścicielami przez co najmniej sześć miesięcy i używały auta w miejscu dotychczasowego zamieszkania.
• Spadek lub darowizna: Przy przyjęciu auta w ramach spadku lub darowizny z zagranicy akcyza za samochód nadal obowiązuje, natomiast można być zwolnionym z VAT‑u (w niektórych przypadkach).
• Pojazdy zabytkowe: Zabytkowe samochody nie podlegają akcyzie. VAT i cło mogą być zmniejszone lub zniesione, w zależności od wieku i statusu pojazdu.

FAQ

Czy stawka VAT różni się w zależności od rodzaju pojazdu?
Nie. Standardowa stawka VAT wynosi 23 % i nie zależy od pojemności ani typu auta.

Czy akcyzę i VAT płaci się w tym samym urzędzie?
Nie. Akcyzę płacisz w urzędzie skarbowym właściwym dla Twojego miejsca zamieszkania, natomiast VAT i cło rozliczasz w urzędzie celnym lub w urzędzie skarbowym (przy nabyciu wewnątrzwspólnotowym).

Czy pojazdy elektryczne sprowadzane z Chin są zwolnione z podatków?
Elektromobils ogranicza akcyzę do 0 %, jednak nadal obowiązują cło i VAT. Jeśli pojazd spełnia warunki przeprowadzki, można być zwolnionym z tych podatków.

Co się dzieje, jeśli zaniżę wartość pojazdu w deklaracji VAT lub akcyzowej?
Organy podatkowe mogą zweryfikować deklarację i nakazać dopłatę wraz z odsetkami oraz nałożyć karę administracyjną.

Czy mogę odzyskać zapłacony VAT, jeśli wywożę auto z powrotem za granicę?
Tak, w niektórych przypadkach można odzyskać VAT w procedurze eksportowej lub w ramach zwrotu VAT dla podróżnych. Nie dotyczy to jednak akcyzy.

Naturalna reklama – skorzystaj z ekspertów podatkowych

Jeśli nadal masz wątpliwości dotyczące różnic między akcyzą a VAT‑em, warto skonsultować się z profesjonalistami. Akcyzawarszawa.pl to firma, która od lat pomaga klientom przy sprowadzaniu samochodów, rozliczaniu podatków i przygotowywaniu niezbędnych dokumentów. Dzięki ich pomocy unikniesz błędów i opóźnień, a cały proces przebiegnie szybko i sprawnie. Wejdź na akcyzawarszawa.pl i sprawdź, jak mogą Cię wesprzeć przy imporcie auta.

Podsumowanie

Akcyza i VAT to dwa oddzielne podatki, które możesz napotkać przy imporcie samochodu. Akcyza jest naliczana w Polsce na podstawie wartości auta i pojemności silnika, natomiast VAT uiszcza się albo w kraju zakupu (UE), albo przy odprawie celnej (spoza UE). Znajomość przepisów pozwoli uniknąć niepotrzebnych kosztów i problemów z urzędami. Jeśli nie czujesz się pewny, warto zlecić formalności profesjonalistom – to oszczędność czasu i gwarancja zgodności z przepisami.

Źródło zdjęcia: pixabay.com Licencja: https://pixabay.com/pl/service/license